🌿 शेतात नैसर्गिक फवारणीसाठी निंबोळी अर्क कसा बनवावा?

Caption: नैसर्गिक शेतीत निंबोळी अर्काचा वापर सुरक्षित आणि प्रभावी फवारणीसाठी होतो

नैसर्गिक शेतीमध्ये रासायनिक कीटकनाशकांना पर्याय म्हणून निंबोळी अर्क हे एक प्रभावी जैविक कीटकनाशक मानले जाते. यामुळे पिकांवरील कीटक नियंत्रणात राहतात आणि जमिनीचे आरोग्य टिकून राहते.

🧪 निंबोळी अर्क म्हणजे काय?

निंबोळी अर्क (Neem Extract) हा निंबाच्या बियांपासून बनवला जातो. यात Azadirachtin नावाचे नैसर्गिक कीटकनाशक घटक असतात, जे कीटकांचे प्रजनन रोखतात आणि झाडांचे संरक्षण करतात.

📋 निंबोळी अर्क बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य

⚙️ बनवण्याची प्रक्रिया (Step-by-Step)

1. बिया निवड: ताज्या आणि पक्क्या निंबाच्या बिया निवडा. बियांचे कवच फोडा आणि आतील गरज सरस काढा.
2. कुटून पूड करा: बियांचा गर जाडसर कुटून पूड तयार करा.
3. पाण्यात मिसळा: 10 लिटर पाण्यात ही पूड टाका आणि नीट ढवळा.
4. साखर/गूळ घाला: साखर किंवा गूळ मिसळा. हे मिश्रण 24 तास झाकून ठेवा.
5. गाळणीने गाळा: दुसऱ्या दिवशी कपड्याने गाळून अर्क वेगळा करा.

🚜 फवारणीसाठी वापरण्याची पद्धत

• 1 लिटर निंबोळी अर्क 10 लिटर पाण्यात मिसळा.
• हे मिश्रण फवारणी यंत्रात भरून सकाळी किंवा संध्याकाळी फवारणी करा.
• आठवड्यातून एकदा वापरा – कीटक प्रतिबंधासाठी.

🐛 कोणत्या कीटकांवर प्रभावी?

निंबोळी अर्क हा खालील कीटकांवर प्रभावी आहे:

💡 फायदे

• 100% नैसर्गिक व रासायनमुक्त
• जमिनीचे पोषण टिकवते
• कीटकांची प्रजनन क्षमता कमी करते
• पर्यावरणपूरक आणि सुरक्षित

⚠️ काळजी घेण्यासारख्या गोष्टी

• ताज्या अर्काचा वापर करा – 2 दिवसांपेक्षा जास्त साठवू नका
• दुपारी गरम वेळी फवारणी करू नका
• सतत वापराने काही कीटकांना सहनशीलता येऊ शकते – दर महिन्याला वेगळी फवारणी घ्या

📌 निष्कर्ष

निंबोळी अर्क ही एक स्वस्त, सोपी आणि अत्यंत प्रभावी जैविक फवारणी आहे. सर्व शेतकऱ्यांनी नैसर्गिक शेतीसाठी याचा उपयोग करावा. शेतात रोगमुक्त पिके, निरोगी माती आणि रसायनमुक्त उत्पादनासाठी हा नैसर्गिक उपाय अमूल्य आहे.

शेअर करा: