थालीपीठ – पारंपरिक आणि पौष्टिक मराठी नाश्ता
थालीपीठ हे महाराष्ट्राच्या घराघरात बनवले जाणारे पारंपरिक, चविष्ट आणि आरोग्यदायी अन्न आहे. विविध पीठांचे मिश्रण, भाज्यांचा समावेश, आणि झटपट बनणारी कृती यामुळे हे नाश्त्याच्या वेळेस किंवा हलक्याभोजनासाठी एक परिपूर्ण पर्याय आहे. थालीपीठ केवळ चवीलाच नाही तर पौष्टिकतेलाही तितकेच महत्त्व देणारे खाद्यपदार्थ आहे.
🥣 थालीपीठ बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य
- १ वाटी भाजणी (ज्वारी, बाजरी, हरभरा डाळ, तांदूळ, मूगडाळ वगैरेचे पीठ मिश्रण)
- १ बारीक चिरलेला कांदा
- थोडं कोथिंबीर व मिरची
- हळद, तिखट, मीठ, ओवा, जिरे
- पाणी व तेल
🍽 कृती
- एका बाऊलमध्ये भाजणी, कांदा, मिरची, हळद, मीठ, जिरे, ओवा व कोथिंबीर घालून मिक्स करा.
- थोडंसं पाणी घालून मळून घ्या. पीठ फार सैल नको.
- एका प्लास्टिक शीटवर तेल लावून त्यावर हाताने थालीपीठ थापा.
- तव्यावर तेल गरम करून थालीपीठ मध्यम आचेवर दोन्ही बाजूंनी खरपूस भाजा.
🧈 थालीपीठासोबत काय खावे?
- लोणी किंवा तूप – पारंपरिक चव वाढवणारे.
- दही – थंडावा आणि पचनास मदत.
- लसूण चटणी किंवा भाजी – अधिक चवदार बनवते.
💡 थालीपीठाचे प्रकार
- साधं थालीपीठ: फक्त भाजणी व कांद्यासह.
- मिक्स भाजी थालीपीठ: गाजर, पालक, दुधी अशा भाज्या घालून.
- मसाला थालीपीठ: गरम मसाला व लसूण घालून अधिक चवदार.
🥗 थालीपीठाचे आरोग्यदायी फायदे
- विविध धान्यांमुळे फायबर, प्रोटीन आणि आयर्नचा समृद्ध स्रोत.
- पचनास मदत करणारे आणि जड वाटत नाही.
- डायबेटीस आणि वजन कमी करणाऱ्यांसाठी योग्य पर्याय.
- नैसर्गिक घटकांपासून बनवले जाते – कोणतेही प्रोसेस्ड साहित्य नाही.
📌 थालीपीठ बनवताना लक्षात ठेवण्यासारख्या गोष्टी
- थालीपीठ थापताना मधोमध एक छिद्र करा – त्यामुळे व्यवस्थित भाजले जाते.
- लोण्यासोबत खाल्ल्यास चव आणखी वाढते.
- कधी कधी पनीर, चीज किंवा शेंगदाण्याची पूड मिसळून वेगळा स्वाद मिळवता येतो.
🔚 निष्कर्ष: थालीपीठ हे पारंपरिक मराठी आहारातलं एक अमूल्य रत्न आहे. झटपट बनणारा, चवदार आणि आरोग्यदायी नाश्ता म्हणून थालीपीठाला घराघरात मानाचं स्थान आहे. यामध्ये विविधता आणि पोषण यांचं योग्य मिश्रण असल्यामुळे ते दररोजच्या आहारात अवश्य असावं.