🛒 रेशन कार्ड योजना संपूर्ण माहिती (Ration Card Yojana)

भारत सरकारच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाद्वारे राबवण्यात येणारी रेशन कार्ड योजना ही गरीब आणि गरजूंना स्वस्त दरात अन्नधान्य मिळवून देण्यासाठी एक महत्त्वाची योजना आहे. प्रत्येक राज्यात ही योजना स्थानिक निकषांनुसार राबवली जाते.

📌 योजनेचा उद्देश

👨‍👩‍👧 पात्रता

🪪 रेशन कार्डचे प्रकार

📋 आवश्यक कागदपत्रे

🌐 ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया

🏢 ऑफलाईन अर्ज प्रक्रिया

📦 रेशनमध्ये मिळणारे वस्तू

❓ महत्वाचे प्रश्न (FAQs)

🔗 उपयुक्त लिंक

रेशन कार्ड ही केवळ सरकारी धान्य मिळवण्यासाठीच नाही, तर अनेक सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी महत्त्वाची ओळखपत्र म्हणून देखील काम करते.

1️⃣ प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना (PMGKAY)

लाभ: प्रत्येक पात्र व्यक्तीस दरमहा 5 किलो मोफत अन्नधान्य (तांदूळ किंवा गहू) दिले जाते. या योजनेचा लाभ NFSA अंतर्गत लाभार्थींना मिळतो.

स्थिती: ही योजना 2025 अखेरपर्यंत वाढवण्यात आली आहे.

लाभार्थी: BPL, AAY आणि Priority घरधारक (PHH)

2️⃣ राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा अधिनियम (NFSA)

या योजनेतून गरीब कुटुंबांना स्वस्त दरात अन्नधान्य मिळते. ही केंद्र शासनाची मोठी योजना आहे.

• तांदूळ – ₹3 प्रती किलो
• गहू – ₹2 प्रती किलो
• साखर – ₹13.50 प्रती किलो (विशिष्ट लाभार्थ्यांना)

यामध्ये दोन प्रकार: PHH (Priority Households) व AAY (Antyodaya Anna Yojana)

3️⃣ अंत्योदय अन्न योजना (AAY)

लाभ: दरमहा 35 किलो अन्नधान्य (तांदूळ/गहू) एका कुटुंबाला दिले जाते.

लाभार्थी: अतिशय गरीब, मजूर, वृद्ध, बेघर, महिला मुखिया असलेली कुटुंबे इ.

उद्देश: सर्वात गरजू लोकांना सुसंगत अन्न सुरक्षा देणे.

4️⃣ वन नेशन वन राशन कार्ड योजना (ONORC)

ही योजना स्थलांतरित मजुरांसाठी फायदेशीर आहे. देशातील कोणत्याही भागातून त्यांचे रेशन कार्ड वापरून अन्नधान्य घेतले जाऊ शकते.

• आधार कार्ड लिंक असणे आवश्यक
• बायोमेट्रिक ओळखीद्वारे रेशन
• मोबाईल App – mRation Mitra / Mahafood वापरून दुकान शोधता येते

5️⃣ महाराष्ट्र राज्य अन्नभाग्य योजना (Anna Bhagya Yojana)

महाराष्ट्र राज्य सरकारने गरीब व गरजूंसाठी अन्नधान्याचे अतिरिक्त वाटप करण्यासाठी ही योजना सुरू केली आहे.

विशेषता: सणाच्या काळात सवलतीच्या दरात दिवाळी पॅकेट्स, डाळी, खाद्यतेल यांचे वाटप

6️⃣ शालेय पोषण आहार योजनेसाठी रेशन लिंक

शासकीय व अनुदानित शाळांमधील विद्यार्थ्यांसाठी मध्यान्ह भोजन योजना अंतर्गत रेशन कार्ड आधारित खाद्य पुरवठा होतो.

यामध्ये तांदूळ, डाळ, भाज्यांचा समावेश असतो.

Q1: माझे रेशन कार्ड कोणत्या योजनेखाली येते हे कसे ओळखावे?
Ans: तुमच्या कार्डवर PHH, AAY, BPL अशा चिन्हांनी ते स्पष्ट केलेले असते. जिल्हा पुरवठा कार्यालयात किंवा mahafood.gov.in वर पाहता येते.

Q2: मला मोफत रेशन मिळत नाही, काय करावे?
Ans: तुमचे कार्ड जर NFSA योजनेखाली नोंदणीकृत नसेल तर त्यासाठी अर्ज करा किंवा पुरवठा कार्यालयात संपर्क करा.

Q3: स्थलांतरित कामगार असून दुसऱ्या राज्यात राहत आहे, रेशन मिळेल का?
Ans: होय. ‘वन नेशन वन राशन कार्ड’ योजनेअंतर्गत तुम्ही देशातील कुठल्याही रेशन दुकानातून रेशन मिळवू शकता.

• 🌐 Maharashtra Food Department – mahafood.gov.in
• 🌐 NFSA Portal – nfsa.gov.in
• 📱 Mobile App: mRation Mitra, T-Ration App