🌱 कापूस पिकाची संपूर्ण माहिती – लागवड, खते, रोग, कीड व उपाय
🔴 Focus Keyword: कापूस लागवड माहिती
🕵️♂️ Meta Description: कापूस पिकाची संपूर्ण माहिती येथे वाचा – योग्य जमिनिविवरण, बियाण्यांची निवड, खते व्यवस्थापन, रोग व कीड नियंत्रण, उत्पादनवाढीसाठी टिप्स.
🌾 कापूस लागवडीसाठी योग्य हवामान व जमीन
कापूस लागवडीसाठी मध्यम ते काळी जमीन उत्तम मानली जाते. यास उष्ण व कोरड्या हवामानाची गरज असते. पावसाचे प्रमाण ५००-७५० मिमी पुरेसे असते.
🌱 योग्य वाणांची निवड
- बन्नी, फिनिक्स, बीटी-२, अनमोल, सुरभी (अनुशंसित)
- स्थानिक हवामानानुसार कृषी विद्यापीठांनी शिफारस केलेले वाण वापरावेत.
🚜 कापूस लागवड पद्धत
- बियाण्याची पेरणी जून महिन्याच्या दुसऱ्या आठवड्यात करावी.
- सरी-वरंबा पद्धत वापरावी.
- ओळीतील अंतर: ६० ते ९० सेमी व दोन रोपांत अंतर: ३० ते ४५ सेमी.
🧪 खते व्यवस्थापन
🌿 मुळांच्या वाढीसाठी:
- २०:२०:० (DAP) – ५० किलो/एकर
- सूक्ष्म अन्नद्रव्ये (झिंक, बोरॉन)
🌾 वाढीच्या टप्प्यावर:
- युरिया – ५०-७५ किलो/एकर
- पोटॅश – २५ किलो/एकर
🐛 प्रमुख कीड व नियंत्रण
- सुडकी अळी: स्पिनोसॅड किंवा क्विनालफॉस फवारणी करावी.
- फुलकिडे: अॅसिटामिप्रिड २०% @ ५ मि.ली. प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी.
🦠 रोग व उपाय योजना
- करपा: कार्बेन्डाझीम ०.१% फवारणी.
- रूट रॉट: ट्रायकोडर्मा टाळण्यासाठी बीजप्रक्रिया.
💧 सिंचन व्यवस्थापन
कापसाच्या प्रत्येक वाढीच्या टप्प्यावर योग्य सिंचन आवश्यक आहे. टोक फुलोरा, बोंडधारणा व फुलगळ होण्यापासून संरक्षणासाठी नियमित सिंचन द्या.
📦 उत्पादन व नफा
योग्य काळजी घेतल्यास प्रति एकर १० ते १५ क्विंटल कापसाचे उत्पादन घेता येते. बाजारभावानुसार हे उत्पादन शेतकऱ्याला मोठा नफा देऊ शकते.
📝 टिप:
सेंद्रिय खतांचा वापर केल्यास जमिनीची सुपीकता वाढते आणि उत्पादन टिकवून ठेवता येते.
📌 निष्कर्ष
कापूस पीक योग्य नियोजन, बियाण्यांची निवड, कीडनियंत्रण व खत व्यवस्थापनाच्या माध्यमातून अधिक उत्पादन देऊ शकते. या माहितीनुसार शेती केल्यास शेतकरी अधिक नफा मिळवू शकतात.