राज्यातील भजनी मंडळांना प्रत्येकी २५ हजार रूपयांचे अनुदान
महाराष्ट्र राज्य सरकारने पारंपरिक कला-संस्कृतीला चालना देण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. राज्यातील नोंदणीकृत भजनी मंडळांना प्रत्येकी २५,००० रुपये इतके अनुदान देण्यात येणार आहे. या निर्णयामुळे ग्रामीण भागातील भजन परंपरा जोपासणाऱ्या मंडळांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. या योजनेमुळे कलाकारांना आर्थिक मदत तर होईलच, तसेच समाजात धार्मिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक सलोखा टिकून राहील.
योजनेचा उद्देश
- ग्रामीण भागातील पारंपरिक भजन परंपरेचे संवर्धन करणे.
- तरुण पिढीला भजन, कीर्तन आणि अध्यात्मिक परंपरेशी जोडणे.
- भजनी मंडळांना आवश्यक ते साहित्य व आर्थिक मदत उपलब्ध करून देणे.
- गावोगावी सांस्कृतिक कार्यक्रमांना चालना देणे.
कोणाला लाभ मिळणार?
ही योजना फक्त नोंदणीकृत भजनी मंडळांसाठी आहे. महाराष्ट्रातील विविध जिल्ह्यांमध्ये कार्यरत व नोंदणीकृत असलेल्या भजनी मंडळांना या अनुदानाचा लाभ घेता येणार आहे. मंडळाने गेल्या काही वर्षांपासून सक्रियपणे कार्य केलेले असणे आवश्यक आहे.
पात्रता
- मंडळ महाराष्ट्र राज्यात नोंदणीकृत असणे बंधनकारक.
- मंडळाने गेल्या ३ वर्षांपासून नियमित भजन कार्यक्रम आयोजित केलेले असणे.
- मंडळाकडे अध्यक्ष/सचिव यांची निवड झालेली असणे व त्याची नोंद असणे.
- अनुदानासाठी अर्ज करताना मंडळाचे सर्व तपशील व बँक खाते माहिती योग्य असणे.
अनुदान किती?
महाराष्ट्र शासन प्रत्येक पात्र भजनी मंडळाला ₹२५,००० इतके अनुदान देणार आहे. हे अनुदान मंडळाच्या बँक खात्यात थेट जमा केले जाणार आहे. या रकमेचा उपयोग मंडळाने वाद्य खरेदी, भजन कार्यक्रमासाठी साहित्य, पोशाख, ध्वनीव्यवस्था किंवा इतर आवश्यक खर्चासाठी करावा.
अर्ज प्रक्रिया
- मंडळाने स्थानिक तहसील कार्यालय / जिल्हाधिकारी कार्यालयात अर्ज सादर करावा.
- अर्जासोबत मंडळाची नोंदणी प्रमाणपत्र, कार्यरत असल्याचा दाखला, सदस्यांची यादी, मागील कार्य अहवाल जोडावा.
- अर्जाची छाननी केल्यानंतर मंडळ पात्र ठरल्यास शासन अनुदान मंजूर करेल.
- अनुदानाची रक्कम थेट मंडळाच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
भजनी मंडळांचे महत्त्व
भजनी मंडळे केवळ धार्मिक गाणी गाण्यासाठी नसून समाजात लोकजागृती घडवण्यासाठी देखील कार्यरत असतात. गावोगावी कीर्तन, भजन कार्यक्रमांतून व्यसनमुक्ती, शिक्षणाचे महत्त्व, पर्यावरण संवर्धन यासारखे संदेश दिले जातात. त्यामुळे शासनाने दिलेल्या या आर्थिक मदतीमुळे भजनी मंडळांना नवा उत्साह मिळणार आहे.
भविष्यातील अपेक्षा
सध्या २५,००० रुपयांचे अनुदान दिले जात असले तरी भविष्यात ही रक्कम वाढवावी, अशी अपेक्षा अनेक मंडळांकडून व्यक्त केली जात आहे. तसेच या अनुदानाचा उपयोग केवळ कार्यक्रमापुरता न राहता मंडळाच्या शैक्षणिक व सामाजिक उपक्रमांसाठीही करावा, अशी मागणी केली जात आहे.
निष्कर्ष
राज्यातील भजनी मंडळांना मिळणारे हे २५ हजार रुपयांचे अनुदान ही केवळ आर्थिक मदत नाही, तर महाराष्ट्राच्या पारंपरिक सांस्कृतिक वारशाला मिळणारा नवा आधार आहे. या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील कलाकारांना प्रोत्साहन मिळेल, तरुणाईला संस्कृतीशी नवे नाते जोडले जाईल आणि महाराष्ट्राची भजन परंपरा आणखी बळकट होईल.